BS. NguyễnThị Hằng
    Khoa CĐHA - BV Từ Dũ

Âm đạo thông thường khám bằng quan sát kỹ bằng mắt thường, nhưng trong vài trường hợp như ở trẻ em không thể thực hiện được, và trong trường hợp màng trinh không thủng không thể làm được. Ngay cả khi có thể khám bằng quan sát bằng mắt thường cũng nhiều khi cần siêu âm vùng chậu qua ngã bụng. Âm đạo được mô tả dễ dàng khi quan sát vùng chậu qua ngã bụng, đôi khi cần siêu âm qua ngã âm đạo để thấy những sang thương ở âm đạo và những cấu trúc liên quan giúp ích cho chẩn đoán.

Bất thường phát triển

Đường sinh dục nữ có nguồn gốc phôi thai từ cặp ống mullerian. Phần đầu gần tạo thành  hai vòi tử cung. Phần xa hợp thành tử cung, cổ tử cung, âm đạo. Sự phát triển dừng lại hay khiếm khuyết trong sự hòa nhập cặp ống này tạo ra những bất thường đường sinh dục thường có kết hợp với bất thường của đường niệu. Nó có thể kết hợp với vô sinh, sảy thai liên tiếp, và sanh non. Mọi bất thường hình thái xảy ra giữa ngày 55 và 68 của thai kỳ.

• Vách ngang âm đạo: xảy ra ở mọi mức âm đạo, tạo ra một vách ngang. 46% xảy ra ở phần cao âm đạo, 35% ở phần giữa và 19% ở phần thấp. Vách ngang âm  đạo làm cho máu kinh không thoát ra được, gây ra chứng kinh nguyệt ẩn về sau. Bệnh nhân ở tuổi thanh thiếu niên với đau bụng có chu kỳ và một khối tụ kinh nguyệt âm đạo. Thường có đặc điểm kết hợp với triệu chứng chén ép hệ niệu và hoặc bí tiểu. 

Siêu âm thấy một khối dịch đơn giản căng phồng do tụ kinh nguyệt âm đạo, có thể lớn và đẩy lệch tử cung làm không quan sát được. Có thể ứ máu kinh lòng tử cung. Yếu tố quan trọng nhất để chẩn đoán là nghi ngờ cao độ (nhạy bén). Nếu không ý thức được khả năng này, có thể chẩn đoán lầm là nang buồng trứng. 

• Màng trinh không thủng

Màng trinh là một nếp màng nhày mỏng có lỗ âm đạo. Bề mặt bên trong nếp gấp chạm với  nhau, và lỗ âm đạo là một khe giữa chúng. Màng trinh có hình dạng thay đổi chức năng không rõ. Nó có thể vô tạo hay tạo thành một vách ngăn hoàn toàn ở phần dưới âm đạo gọi là màng trinh không thủng. Thông thường màng trinh không thủng tạo thành lớp màng phồng lên giữa 2 môi nhỏ. Màng trinh không thủng và các khuyết tật bẩm sinh khác có thể xảy ra riêng lẻ hay kết hợp với các khuyết tật khác, đặc biệt với hệ niệu. Dải màng trinh, lỗ phía trước và phía sau, và nếp gấp màng trinh có thể kèm tiết dịch âm đạo và cần thăm khám tìm các dị tật sinh dục khác.

  1. Khối echo trống hình bầu dục hay hình hạt đậu đường giữa với tăng âm phía sau bàng quang.
  2. Trong khối có rải rác echo kém hay khối có thể là echo trống.
  3. Tử cung có thể bị đẩy lệch lên trên.
  4. Sang thương có thể dạng tạo thùy hay dạng ống nếu có xuất huyết vào cổ tử cung hay tử cung.

Ứ máu kinh âm đạo là tử cung và âm đạo chứa đầy máu. Hồi âm các cục máu có thể thấy trong phần khoang tử cung bị ảnh hưởng. Siêu âm có thể ước lượng lượng máu ứ.

* Nội dung chi tiết bài viết vui lòng bạn tải file .pdf.