Chào em,
Bổ sung vitamin và khoáng chất đúng cách trong thời gian mang thai, bé sẽ phát triển khỏe mạnh, đồng thời mẹ tránh được một số nguy cơ gây bệnh.
Đúng như em tìm hiểu việc thiếu hay thừa các vitamin đều không tốt. Thiếu đa sinh tố và khoáng chất em có thể bổ sung nhưng thừa thì rất khó loại bỏ ra khỏi cơ thể, vì thế em nên cân nhắc không nên dùng quá nhiều thuốc bổ, chỉ sử dụng khi được bác sĩ chỉ định. Chế độ ăn uống đủ các chất dinh dưỡng cũng rất quan trọng. Có 4 loại vitamin và khoáng chất quan trọng cần thiết cho bà bầu:
- Acid folic giúp ngăn ngừa khuyết tật ống thần kinh. Nhu cầu cho thai phụ không quá 1mg/ngày. Vì thế, em nên dùng acid folic theo toa của bác sĩ. Acid folic có trong gan, ngũ cốc, hạt hướng dương, rau lá xanh, bông cải … đặc biệt là rau có màu xanh đậm.
- Sắt: Ở thời kỳ mang thai nhu cầu sắt cũng tăng cao để đáp ứng với sự phát triển bào thai trong tiến trình thai nghén và tránh nguy cơ mất máu lúc chuyển dạ. Trong giai đoạn thai kỳ, thể tích máu ở người mẹ tăng lên, cơ thể của người mẹ cần bổ sung chất sắt để tạo ra hemoglobin, một phần của các tế bào máu đỏ giúp mang oxy đến nuôi dưỡng thai nhi. Sự thiếu hụt chất sắt có thể dẫn đến một tình trạng được gọi là thiếu máu thiếu sắt gây ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe của người mẹ cũng như sự phát triển của thai nhi như nguy cơ sinh non, sảy thai, thai chết lưu, chậm phát triển bào thai trong tử cung hoặc con nhẹ cân. Sắt có nhiều trong thịt, cá, trứng, gan, huyết, rau xanh. Nên uống 30-60mg sắt/ngày đến tháng thứ 8 của thai kỳ.
- Can-xi: Đây là chất cần thiết cho xương và răng của thai phụ, thai nhi, giúp ngăn ngừa tình trạng huyết khối. Không nên kết hợp can-xi với viên sắt, vì chúng sẽ ngăn sự hấp thụ lẫn nhau trong cơ thể. Nên uống vitamin trước, bốn giờ sau hãy dùng viên can-xi. Thai phụ cần 1.000 - 1.300mg/ngày.
- Vitamin D: Cùng với việc bổ sung canxi, thì việc bổ sung vitamin D cũng rất quan trọng. Đây là chất rất cần thiết cho sự hấp thu canxi và phosphor, góp phần vào cấu tạo xương. Thiếu vitamin D, canxi sẽ khó hấp thu dẫn tới hậu quả như trẻ bị còi xương ngay từ trong bụng mẹ hoặc đẻ ra bình thường nhưng thóp sẽ lâu liền, bào thai suy yếu. Nếu thiếu quá nhiều vitamin D có thể gây dị tật bẩm sinh, gây nhuyễn xương, co giật do hạ calci máu, loãng xương ở mẹ.
Nguồn cung cấp vitamin D quan trọng cho cơ thể (80%) là do sự tổng hợp trong da dưới tác dụng của ánh sáng mặt trời. Vì vậy, phụ nữ mang thai nên có thời gian hoạt động ngoài trời càng nhiều càng tốt và nên ăn các thực phẩm có nguồn gốc động vật giàu vitamin D là gan cá, trứng, bơ sữa, các loại cá béo, thực phẩm có tăng cường vitamin D (như sữa). Việc bổ sung vitamin D bằng thuốc cần theo chỉ định của bác sĩ.
Ngoài 4 loại thiết yếu trên thì vitamin B1,B2, B5, C, E, A, Iốt và kẽm cũng cần thiết. Riêng vitamin A liều cao trong 12 tuần đầu thai kỳ có thể ảnh hướng đến não, khung xương, mắt và sự phát triển trí não của bào thai. Vì thế, em cần hỏi ý kiến bác sĩ khi nào nên dùng vitamin A. Gan, sữa, trứng, cà-rốt, rau quả xanh và vàng, cà chua, bí đỏ, bông cải xanh có nhiều vitamin A.
Chúc em có một thai kỳ khỏe mạnh.
Ds. CKI. Huỳnh Kim Hằng
Khoa dược – BV Từ Dũ
